برگزاری نشست علمی تخصصی مدیریت هوشمند آب مبتنی بر آمایش تهران

به گزارش شرق‌نگار به نقل از انجمن روابط عمومی ابران، نشست علمی تخصصی مدیریت هوشمند آب مبتنی بر آمایش تهران با همکاری کمیته آب،انرژی و محیط زیست انجمن روابط عمومی ایران، کمیته مخازن چندمنظوره کمیته ملی سدهای بزرگ ایران، کمیته محیط زیست و بحران نهائد راهبری و پایش طرحهای توسعه شهری تهران، کمیته آب و گردشگری کمیسیون گردشگری و کسب وکارهای وابسته اتاق بازرگانی ایران، سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، گروه مطالعات فناوری‌های نوین شهری مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران و شرکت مدیریت منابع آب ایران برگزار شد.
در این نشست تخصصی که روز دوشنبه ۱۶مرداد ماه سال ۱۴۰۲ در مرکز عملیات اضطراری(EOC) سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران برگزار شد، ابتدا دکتر بیژن یاور مدیر گروه مطالعات فناوری‌های نوین شهری مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران توضیحاتی در خصوص اهداف نشست ارائه کرد.
در ادامه مهندس اسماعیل سلیمی معاون پیشگیری و کاهش خطر سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران در خصوص “نقش سامانه‌های هوشمند پایش مخاطرات در مدیریت آب” سخنرانی کرد.
او در بخشی از سخنان خود به موضوعاتی همچون ریسک‌های به هم پیوند خورده شامل خشکسالی، سیلاب و کمبود مواد غذایی در جهان و نقش تغییر اقلیم در بروز این پدیده‌ها و لزوم آمادگی کشور ایران در برابر عوارض ناشی از تغییر اقلیم وتنش آبی و اثرات اجتماعی اشاره و شهرسازی بدون برنامه را از عوامل افزایش ریسک ذکر کرد.
مهندس سلیمی گفت : از سال ۲۰۱۰ تاکنون میزان خسارات ناشی از سیل ۵/۳ تا ۴ برابرشده است.
معاون پیشگیری و کاهش خطر سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران همچنین توضیحات مفصلی را در خصوص فعالیتها و برنامه‌های اختصاصی آن سازمان ارائه کرد و گفت سامانه پیشبینی روانابها و رودخانههای شهری و تدوین ماتریس مدیریت منابع آب و همکاری مشترک وزارت نیرو و شهرداری تهران از جمله این اقدامات است.
در ادامه نشست مهندس مجید سیاری معاون اسبق طرح و توسعه و برنامه‌ریزی شرکت مدیریت منابع آب ایران با موضوع “سامانه‌های پایش و کنترل مدیریت منابع آب و تبادل شفاف اطلاعات” سخنرانی کرد.
وی در ابتدای سخنرانی خود با اشاره به اینکه در حال حاضر واژه‌های مختلفی همچون مدیریت یکپارچه منابع آب و امنیت آبی در ادبیات مدیریت منابع آب مورد استفاده قرار می‌گیرد که در این میان واژه سازگاری با کم آبی برجستهتر است؛ این سوال را مطرح کرد که آیا فقط با خشکسالی باید سازگار شد و نیازی به سازگاری با سیل و یا شرایط نرمال آبی نیست؟ مهندس سیاری در همین ارتباط گفت اگرچه شرایط منابع آبی در طی سالیان گذشته تا حدی ثابت بوده اما الگوی مصرف آب در بخش‌های کشاورزی، صنعت و شرب تغییر یافته است و ما نیازمند به سازگاری با کم آبی هستیم و در غیر این صورت منقرض خواهیم شد.
وی گفت افزایش بیرویه جمعیت و بد مصرفی از چالش‌های اصلی مدیریت منابع آب است که کنترل آن را در اختیارقرار داریم اما مدیریت تغییر اقلیم و عدم قطعیت ناشی از آن در اختیار ما نیست .
مهندس سیاری در ادامه به تفاوت میان مدیریت یکپارچه منابع آب و مدیریت سازگاری با منابع آب گفت مدیریت یکپارچه منابع آب مدیریت هماهنگی است در حالی که مدیریت سازگاری با منابع آب مدیریت عدم قطعیت‌هاست.
وی گفت: مدیریت سازگاری با منابع آب و مدیریت عدم قطعیت‌ها ابزارهای مناسب خود را می‌خواهد و در حال حاضر کشور ما بهشت مصرف کنندگان است و هیچ ابزار کنترلی اعم از ابزار اقتصادی و حقوقی در اختیار مدیریت منابع آب نیست و تنها به مردم گفته می‌شود کمتر مصرف کند.
همچنین ایشان در پایان داشتن آمار و اطلاعات و سامانه کنترل منابع و مصارف آب و جلب اعتماد عمومی و مشارکت ذینفعان را از ابزارهای مناسب برای مدیریت سازگاری با منابع آب برشمرد.
سخنران بعدی نشست دکتر مجتبی نوری مدیرکل دفتر تحقیقات ،پژوهش و فناوری شرکت مدیریت منابع آب ایران بود و درخصوص “فناوری‌های نوین مرتبط با صنعت آب کشور” سخنرانی کرد.
وی در سخنان خود بر لزوم تفکر سیستمی و نیز آمایش آب محور مبتنی بر اقلیم تاکید کرد و گفت: تفکر سیستمی یک رویکرد تحلیلی است که در برابر مسائل و پدیده‌های پیچیده از طریق شناسایی علاقه‌مندانه روابط و تأثیرات بین اجزای مختلف سیستم، سعی در درک جوانب گوناگون و تأثیرات داخلی و خارجی برروی کل سیستم مورد نظر دارد.
دکتر نوری در خصوص آمایش آب محور اظهار داشت: آمایش آب محور، رویکردی است که در مدیریت منابع آب و توسعه پایدار به‌کار می‌رود. این رویکرد بر این اصل تمرکز دارد که منابع آب، عنصر اصلی در زندگی و توسعه انسان‌ها و اکوسیستم‌ها است و باید به‌طور هماهنگ و پایدار مدیریت شوند.
وی حفظ تعادل اکوسیستم‌های آبی، مدیریت یکپارچه آب، توسعه پایدار و عدالت اجتماعی، مشارکت عمومی و تغییرات اقلیمی را از اصول و مفاهیم کلیدی آمایش آب‌محور ذکر کرد.
مدیر کل دفتر فناوری شرکت مدیریت منابع آب ایران آبیاری هوشمند، بازیابی و استفاده مجدد از آب ، فناوری‌های کاهش تلفات آب، تصفیه آب فعال با استفاده از فیلترهای نانو، باغبانی هیدروپونیک، تصفیه آب با استفاده از انرژی خورشیدی را از مظاهر بهره گیری از فناوری های نوین دانست.
دکتر نوری در ادامه سخنان خود به مقوله آمایش آب‌محور مبتنی بر اقلیم اشاره کرد و گفت: آمایش آب محورمبتنی بر اقلیم به معنای استفاده هوشمندانه از منابع آب در یک منطقه با توجه به شرایط اقلیمی آن منطقه است. این روش شامل استفاده بهینه از آب‌های سطحی و زیرزمینی، جمع‌آوری و ذخیره‌سازی آب، بهره‌برداری از تکنولوژی‌های کاهش تبخیر و تصرف آب، و بهره‌برداری از روش‌های مدیریت آب مانند کشاورزی هوشمند، حفظ آب و بازیافت آب است.
در آمایش آب محور مبتنی بر اقلیم، عوامل اقلیمی مهمی مانند نوع بارش‌ها، دما، تبخیر و تصرف، و تغییرات آب و هوا در نظر گرفته می‌شوند. بر اساس این اطلاعات، استراتژی‌های مناسب برای مدیریت منابع آب تعیین می‌شود.
مدیر کل دفتر تحقیقات ،پژوهش و فناوری شرکت مدیریت منابع آب ایران کشاورزی هوشمند، استفاده از تکنولوژی‌های کاهش تبخیر و تصرف آب، طراحی سیستم‌های آبیاری هوشمند، بهینه‌سازی زمان آبیاری را نمونه‌هایی از آمایش آب‌محور مبتنی بر اقلیم ذکر کرد.
وی در بخش پایانی خود به تشریح انقلاب صنعتی چهارم و فناوری‌های تحول‌آفرین در ایران و جهان پرداخت.
سخنران پایانی این نشست تخصصی دکتر منا مسعودی آشتیانی دبیر کمیته محیط زیست و مدیریت بحران نهاد راهبری و پایش طرح های توسعه شهری تهران بود که تحت عنوان ارزیابی طرح توسعه(جامع و تفصیلی) تهران با محوریت آب به ایراد سخنرانی پرداخت.
وی با بیان این نکته که میبایست توسعه تهران با زیستپذیری آن هماهنگ باشد. با تشریح وضعیت موجود شهر تهران از جمله ورود فاضلاب و زباله به رودخانههای شهری، بیلان منفی آبخوان تهران به دلیل برداشت بیرویه از آبخوان در اثر بارگذاری جمعیت بیش از ظرفیت و اختلال در رژیم آبخوان در اثر ساختوسازهای زیرسطحی در بلندیهای شمیرانات را از عوارض توسعه ناموزون تهران ذکر کرده و از تمامی متخصصین متعهد و دلسوز و کارشناسان و نخبگان حاضر در نشست تقاضا کرد جهت حل مسائل چندوجهی و بهم پیوسته شهر تهران همراهی نمایند.
در ادامه به تشریح برنامههای موضوعی پیوست چهارم سند برنامه جامع راهبردی-ساختاری توسعه شهری تهران (۱۳۸۶) – مرتبط با کمیته محیط زیست و مدیریت بحران پرداخت و گفت: حفاظت از بستر و حریم رودخانه ها، دریاچه ها و مسیل ها ،کنترل سیلاب و جمع آوری آبهای سطحی ، توسعه و ایجاد شبکه های فاضلاب شهری ، احیا و بهره برداری از قنوات و چشمه های شهر تهران ، کنترل پسابهای خروجی شهر تهران و استفاده مناسب (بهینه) از آن، ساماندهی حوزه آبریز سدهای کرج، طالقان، لار و لتیان و شناسائی پهنههای خطرپذیری سیل در تهران ) در مقیاس ۱:۲۰۰۰) از جمله برنامههای جامع راهبردی شهر تهران است.
وی در ادامه با اشاره به چالشهای شهر تهران در زمینه وضعیت نامناسب آبخوان دشت تهران، فرو نشستها، بارگزاری جمعیت بیش از ظرفیت، عدم تعادل عرضه و تقاضای آب و در نتیجه بحران ورشکستگی آبی تهران، توسعه بازاندیشانه و ایجاد نظام حکمرانی مشخص؛ برنامه ریزی شهری سه بعدی در طرحهای تفصیلی فضاهای زیرسطحی و برنامهریزی مشارکتی را از راهکارهای برون رفت از این مسئله نامید.
در پایان نشست باتوجه به استقبال گسترده حاضرین مقرر شد گزارش تفصیلی این نششست و صاحبنظران این حوزه در اینخصوص در نشریه تخصصی مهرآب بصورت مفصل اراده گردد.