به گزارش پایگاه خبری شرق‌نگار، آنطور که در خبرها آمده در جلسه شورای نظارت بر مطالعه پیوست محیطزیستی پروژه کمربند جنوبی که در ۲۲ دی ماه سال جاری برگزار شده است، فصل چهارم مطالعات که مهمترین بخش مطالعات بوده است، توسط کارفرما دراختیار تمام اعضا قرار نگرفته است.همچنین در این جلسه هجمه‌هایی از طرف کارفرما نسبت به مشاور وارد شده و این مسئله تنشی را در جلسه ایجاد کرده است.
اگر چه مطالعات محیط زیستی کمربند جنوبی مشهد هنوز به اتمام نرسیده و برای مشخص شدن نتیجه نهایی آن باید منتظر بود، اما برای مشخص شدن آنچه در جلسه بحث‌برانگیز ۲۲ دی‌ماه رخ داده و اینکه مطالعات تا کنون چه نتایجی داشته است. با چند مسئول مرتبط و همچنین افرادی که در جلسه بوده‌اند، گفت‌وگو داشته‌ایم.
مهدی کلاهی، استاد دانشکده منابع‌طبیعی و محیط‌زیست دانشگاه فردوسی یکی از افرادی است که از جانب سمن‌ها در جلسه شورای نظارت بر مطالعه پیوست محیطزیستی پروژه کمربند جنوبی شرکت داشته است. وی در خصوص ارزیابی جلسه شورای نظارت بر مطالعه پیوست محیط زیستی پروژه کمربند جنوبی مشهد اظهار کرد: جلسه شورای نظارت بر مطالعه پیوست محیطزیستی پروژه کمربند جنوبی، که متشکل از تیم نظارت دانشگاه فردوسی مشهد، سمن‌های محیطزیستی، شهرداری مشهد به عنوان کارفرما، تیم مشاور انجمن محیط زیستی ایران و دادستانی است در ۲۲ دی ماه سال جاری برگزار شد. در این جلسه تیم مشاور چهار فصل از مطالعات خود را در اختیار اعضاء شورا قرار داده بودند، اما متاسفانه فصل چهارم مطالعات که مهمترین فصل بوده و در آن نتایج ارزیابی لحاظ شده بود به دست ما نرسیده بود و مشاور بر این تصور بود که فصل چهار مطالعات به دست سایر اعضا رسیده است.
وی افزود: در این جلسه تیم مشاور عنوان کرد بر اساس مطالعات و ارزیابی‌های صورت گرفته پروژه کمربند جنوبی مشهد از لحاظ محیطزیستی مخرب و برخلاف ادعای کارفرما کارکرد محیط زیستی ندارد.
این استاد دانشکده منابع‌طبیعی و محیط‌زیست دانشگاه فردوسی خاطرنشان کرد: باید دانست که در پیوست محیطزیستی تنها از پارامترهای محیطزیستی صحبت نمی‌شود، بلکه مباحث اجتماعی و اقتصادی نیز در این پیوست مدنظر قرار می‌گیرد و در واقع این پیوست سه بعد توسعه پایدار را ارزیابی می‌کند.
کارفرمایان اجازه نمی‌دهند، پژوهش‌ها مستقل انجام شود
وی ادامه داد: همچنین تیم مشاور از اینکه تحت سیطره یا نفوذ شهرداری قرار گرفته است بسیار گله‌مند بود. یکی از چالش‌هایی که متخصصین و پژوهشگران در بحث پژوهش‌ها روبه‌رو هستند، این است که کارفرمایان اجازه نمی‌دهند تا پژوهش‌ها مستقل انجام شود. امیدواریم این مسئله وجود نداشته و یا اگر موردی وجود دارد رفع شود. بنده در ابتداء کار که شهرداری روش مطالعه مد نظر خود را در اختیار تیم مشاور طرح قرار داده بود، انتقادات مهمی را نوشته و ارائه دادم. خوشبختانه مشاور طرح فارغ از نظرات کارفرما نظرات کارشناسی خود را عنوان کرده است. امیدوارم تا انجمن مشاور دوام پیدا کند.
عدم اجرای پروژه کمربندجنوبی امتیاز بالاتری را نسبت به اجرای آن کسب کرده است
کلاهی با اشاره به اینکه «در بحث پیوست‌های محیط زیستی دو حالت اجرای پروژه یا عدم اجرای آن در نظر گرفته می‌شود»، تصریح کرد: در این پیوست‌ها پارامترهای مختلف در سه بعد محیط زیستی، اجتماعی و اقتصادی بررسی شده و تمام پارامترها در منطقه امتیازدهی می‌شود. بر اساس مجموعه این امتیازها تصمیم‌گیری نهایی برای اجرا یا عدم اجرای پروژه صورت می‌گیرد. در پروژه کمربند جنوبی مشهد، مشاور عنوان کرده است که عدم اجرای این پروژه امتیاز بالاتری را نسبت به اجرای آن کسب کرده است و ادعای کارفرما نسبت به اثرگذاری پروژه صحت ندارد.
وی در مورد نتیجه نهایی این جلسه بیان کرد: مشاور با این تصور بود که فصل چهارم مطالعات در اختیار شورای نظارت قرار گرفته است، اما زمانی که متوجه شد این کار انجام نگرفته نتوانست توضیحات خیلی زیادی را ارائه کند، زیرا مشاور تمام مسائل را در فصل چهار مطالعات عنوان کرده است. متاسفانه در جلسه گذشته حرفهایی دور از مهر و ناامید کننده نسبت به مشاور از طرف شهرداری بیان شد و این مسئله تنشی را در جلسه ایجاد کرد. خوشبختانه دادستانی نیز در جلسه حضور داشت.
استاد دانشکده منابع‌طبیعی و محیط‌زیست دانشگاه فردوسی با تاکید بر اینکه «ارزیابی چندین قسمت دارد»، گفت: ممکن است یک یا دو جلسه دیگر برگزار شده تا پایش نهایی پروژه کمربند جنوبی مشهد صورت گیرد و مشاور طرح تعیین می‌کند چه اتفاقی در این منطقه باید رخ دهد و نظر نهایی را اعلام می‌کند. تیم نظارت دانشگاه فردوسی کار نظارت و تایید بر مطالعات را دارد.
محمدتقی دستورانی، مسئول تیم نظارت دانشگاه فردوسی بر پروژه کمربند جنوبی مشهد نیز اظهار کرد: از نظر محیطزیستی مطالعات بر اساس الگوها و روش‌های مشخص، انجام شده و در نهایت اجرا و عدم اجرای پروژه بر اساس نتیجه به دست آمده مشخص می‌شود. در مطالعات محیطزیستی کمربند جنوبی مشهد بر مبنای کار مشاور عدم اجرای این پروژه امتیاز بیشتری را کسب کرده است، البته باید در نظر بگیرید این نتیجه نهایی نیست، زیرا ناظر و کارفرما باید نظر خود را اعلام کرده و اداره کل محیط‌زیست نیز این مسئله را در نهایت تصویب کند.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا فصل چهارم مطالعات در اختیار تیم نظارت قرار گرفته یا خیر؟ عنوان کرد: فصل چهارم مطالعات همان زمانی که برای کارفرما ارسال شده، توسط خود کارفرما برای تیم نظارت نیز ارسال شده است.
اختلاف نظرها به‌خاطر دیدگاه‌های کارشناسی است
رئیس دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه فردوسی مشهد در مورد اینکه آیا کارفرما تیم مشاور را تحت الشعاع قرارداده است یا خیر؟ خاطرنشان کرد: نباید قضاوت عجولانه‌ای صورت گیرد؛ زیرا تیم مشاور تیم قوی و متبحری در حوزه محیط‌زیست است و از طرفی کارشناسان کارفرما نیز دیدگاه‌های دیگری دارند. ممکن است اختلاف نظرهایی در این پروژه وجود داشته باشد و این اختلاف نظرها ممکن است به خاطر دیدگاه‌های کارشناسی باشد.
چهارونیم میلیون مترمکعب خاک‌برداری و کوه تراشی در پروژه کمربندجنوبی انجام شده است
دستورانی افزود: این پروژه اهمیت زیادی برای مردم و شهرداری و سمن‌های محیطزیستی دارد و اینکه چند جلسه دیگر برای این بررسی‌ها و نظارت دقیق برگزار شود، چندان مشخص نیست. در جلسه گذشته تا انتهای فصل سوم بررسی شد و سه فصل دیگر نیز باید بررسی شود. پروژه کمربند جنوبی مشهد تفاوتهای زیادی با پروژه‌ای که مطالعات محیطزیستی آن از صفر انجام می‌شود، دارد. بخشی از پروژه کمربند جنوبی در حالی که مطالعاتی صورت نگرفته اجرا شده و چهار و نیم میلیون متر مکعب خاک‌برداری و کوه تراشی صورت گرفته است.
مسئول تیم نظارت دانشگاه فردوسی بر پروژه کمربند جنوبی مشهد ادامه داد: این مسئله باید در فصول پنج و ۶ بررسی شود. در آنجا باید به واقعیت زمینه پروژه برگردیم. اگر قرار است پروژه ادامه پیدا کند و یا ادامه پیدا نکند، با این برهم خوردگی‌ها چه باید شود؟. مشاور باید پیشنهادات بدهد که از نظر محیطزیستی گزینه‌های مناسب برای این وضعیت چیست.
مجید مختوم، مشاور مطالعات محیطزیستی پروژه کمربند جنوبی و رئیس هیئت مدیره انجمن ارزیابی محیط زیست ایران هم اظهار کرد: در جلسه شورای نظارت بر مطالعه پیوست محیطزیستی پروژه کمربند جنوبی مشهد که در تاریخ ۲۲ دی ماه سال جاری برگزار شد، از طرف تیم مشاور اعلام شد که عدم اجرای این پروژه امتیاز بیشتری کسب کرده است.
وی افزود: از آنجایی که شهرداری از این مسئله خوشش نمی‌آید شروع به دست‌اندازی کرده است. تا امروز بیش از ۶ ماه است که ۷۰ درصد برای این طرح کار کرده‌ایم و ناظر پروژه ۵۵ درصد کار را قبول کرده است، اما شهرداری حاضر به پرداخت پول نیست. شهرداری از این ارزیابی علمی خوشش نمی‌آید.
رئیس هیأت مدیره انجمن ارزیابی محیط زیست ایران تصریح کرد: با توجه به نتیجه ارزیابی با جناب آقای کلائی تماس گرفته‌ایم و ایشان گفته‌اند تا این مسئله کتبی شود. در پروژه کمربند جنوبی تخریب بسیاری انجام شده است و تیم مشاور باید طرح بهسازی را ارائه کند. به خاطر این مسئله به شهردار نامه نوشته‌ایم تا شهردار تعیین تکلیف انجام دهد.
وی در مورد عدم دسترسی اعضاء شورای نظارت بر مطالعه پیوست محیطزیستی پروژه کمربند جنوبی مشهد در جلسه گذشته به فصل چهارم مطالعات خاطرنشان کرد: علت این مسئله این است که شهرداری از این مسئله خوشش نمی‌آید. فصل چهارم به دست ناظر این پروژه یعنی دانشگاه فردوسی نرسیده است. با این وجود تیم مشاور اجازه نداده است تا این ارزیابی‌ها تحت الشعاع کارفرما قرار بگیرد و بنده هیچ وقت زیر بار حرف زور کارفرما نرفته‌ام .
مختوم گفت: آقای کلائی انسان بسیار روشنی هستند. ما منتظر نظر آقای کلائی هستیم. شهردار باید برای ادامه یا عدم ادامه این مطالعات تعیین تکلیف کند.
