به گزارش پایگاه خبری شرقنگار، دکتر بهرام معمار در میزگردی که به مناسبت هفته مبارزه با سرطان در محل ان سازمان برگزار میشد؛ گفت: متاسفانه هنوز آزمایشگاه در تشخیص بیماریها و منجمله سرطان نقش و جایگاه واقعی خود را پیدا ننموده است.
آزمایشگاه از دو بخش اساسی تشکیل میشود که قسمتی از آن آسیبشناسی یا پاتولوژی نام دارد که مرتبط با بررسی سلولها و بافتهای بدن بوده و منحصرا در حیطه متخصصین آسیبشناسی است و قسمت دیگر مربوط به کلینیکال پاتولوژی یا همان تشخیص طبی است که مشترک با سایر رشتهها مثل دکترای علوم آزمایشگاهی و phd های تک رشته ای مانند بیوشیمی، میکروبشناسی و ایمونولوژی است. اما رشته آسیب شناسی بالینی و تشریحی تنها رشتهای است که میتواند در هر دو این حیطه ها (آزمایشگاه و پاتولوژی) به طور همزمان انجام وظیفه نماید.
وی ادامه داد: برای مدیریت و تشخیص سرطان باید دید کلی و جامعی وجود داشته باشد. کاری که پاتولوژیست انجام میدهد این است که کل اطلاعات شامل یافته های مربوط به بالین بیمار در کنار آزمایشات تشخیص طبی، یافتههای پاتولوژی و سایر یافته های پاراکلینیک (مانند تصویر برداری و طب هسته ای) را درکنار هم قرارداده تا بتواند به صحیح ترین تشخیص ممکن در انواع سرطانها دست یابد. به عبارتی جواب پاتولوژی مجموعهای از اطلاعات جامع و قضاوتهای کلی در تمامی حیطه ها بوده و صرفا به دیدن نمونه بافت بیمار در زیر میکروسکوپ محدود نمیگردد.
مدیر گروه پاتولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در پاسخ به این پرسش که نقش تشخیص آزمایشگاهی در درمان اختصاصی افراد تا چه اندازه تاثیرگذار است تاکید کرد: آزمایشگاه و پاتولوژی نقش مهمی در این حیطه دارد. سالهای متمادی است که Precision Medicine مطرح شده و روزبهروز در حال پررنگ شدن و پیدا کردن جایگاه خود است. و اگر چه هنوز در ابتدای راه است اما توانسته در برخی از بیماریها نقش تعیین کننده ای داشته باشد به عنوان مثال امروزه در سرطانهای روده بزرگ ، بررسی عملکرد ژنهایی که در ترمیم DNA نقش دارند ، الزامی گردیده و بر مبنای آن همکاران انکولوژیست برنامه درمانی بیمار را تعیین مینمایند مورد دیگر ارزیابی بعضی از موتاسیونها و تغییرات مولکولی و ژنی جهت تعیین مقاومت فرد به برخی از درمانها و یا افزایش پاسخ دهی به درمانهای دیگر می باشد.
وی به نقش مهم ارتباط بین پاتولوژیست و پزشکان درمانگر در حوزه سرطان اشاره کرد و گفت: اگرپاتولوژیست و به طور کلی آزمایشگاه ارتباط خوبی با جراح و یا انکولوژیست نتواند برقرار کند، این مسئله می تواند به روند درمان بیمار آسیب جدی وارد نماید.
دکتر معمار در ادامه افزود: اینکه بافتی که توسط جراح خارج شده بافت سرطانی است یا خیر، منشا آن و ماهیت و درجه بدخیمی آن، یا بافتی که از آن نمونه برداری صورت گرفته بافت اولیه سرطانی است یا از کانون دیگری انتشار یافته (متاستاز) است، و همچنین پاسخ به سوالات دیگر مانند: کامل بودن یا نبودن برداشت جراح ، ایجاد تومور جدیدی و یا رشد مجدد تومور قبلی، تغییر درجه تهاجمی تومور در برداشتهای بعدی، همه اینها مواردی است که پاتولوژیست باید به آنها پاسخ دهد و این پاسخ ها هر کدام می تواند مسیر درمان را به طور کلی تغییر دهد.
وی در پاسخ به سوالی در خصوص نقش آزمایشگاه در غربالگری سرطان ها چند مثال را بیان نمودند: تست خون مخفی در مدفوع برای سرطان های روده بزرگ (البته روش ارجح و تاییدی کولونوسکوپی است)، پاپ اسمیر در سرطان دهانه رحم و تست آزمایشگاهی PSA که جهت سرطان پروستات کارایی دارد. البته برخی ازآزمایشات نیز در گروههای با خطر ابتلای بالا (مانند سابقه فامیلی، وجود تومور قبلی یا بیماریهای خاص) وجود دارد که ذکر همه آنها در این مختصر نمی گنجد.