شرقنگار: یکی از موضوعات محوری جامعهشناسی خانواده، بررسی و مطالعه تغییرات و تفاوتهای نگرشی به ازدواج و فرزندآوری است.
تغییر در افکار عمومی درباره ازدواج و فرزندآوری، پیامدهای مهمی در جوانب گوناگون اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی دارد.
بخش عمده شکلدهنده جامعه حتی با وجود تغییرات سریع مدرنیته شامل ازدواج، خانواده و فرزندآوری است که در بیشتر کشورها با جدیت به آن پرداخته میشود.
از دهه ۱۹۶۰، جوامع صنعتی غربی تغییرات چشمگیری را در تشکیل خانواده، ازدواج و میزان فرزندآوری تجربه کردهاند، بهطوری که اکنون در بیشتر کشورهای اروپایی شاهد پایینبودن نرخ باروری و فرزندآوری هستیم.
اما در ایران احتمال پیری جمعیت بالاست چرا که فرزندآوری بهشدت کم شده است.
بر اساس آمار، تا پیش از دههی ۹۰، بیش از ۹۰ درصد زنان ایرانی پس از ازدواج صاحب فرزند میشدند اما اینک این آمار به زیر ۹۰ درصد رسیده است.
همچنین، خانوادههایی با بیش از ۱ فرزند به شکل پیوسته در حال کمشدن هستند چرا که نهتنها فاصلهی فرزندآوری پس از ازدواج بلکه فاصلهی تولد فرزند دوم از اول هم به بالای ۵ سال رسیده است.
داشتن فرزند در جامعه ما همچنان یک امر ارزشمند است بهنحوی که در تمام نظرسنجیهای صورت گرفته، ۰.۵ درصد جامعه مخالف فرزندآوری بودهاند.
طبق آمار سازمان ملل، در سال ۱۴۳۰ بالغ بر ۳۰ درصد جمعیت کشور سالمند میشود اما پیری یک سوم جمعیت کشور به چه معناست؟ به این معناست که تعداد ۲۰ عضو خانواری که هم اکنون در کنار پدربزرگها و مادربزرگها هستند به ۲ نفر کاهش مییابند و در آن مقطع اکثر مدارس و دانشگاهها تعطیل شده و تبدیل به مراکز نگهداری سالمندان میشود.
به گفته روانشناسان، در حال حاضر موضوع فرزندآوری به عنوان یکی از مهمترین مباحث جامعه ایرانی مطرح است که توجه ویژه مسئولین را میطلبد و این در حالیست که در چند سال اخیر نگرانی در اخبار جمعیتی ایران در رسانهها موج میزند که باید تدبیری اساسی در این زمینه انجام داد.