شرق نگار- در عصر ارتباطات، رسانههای جمعی به عنوان یکی از قدرتمندترین ابزارهای شکلدهی افکار عمومی و هنجارهای اجتماعی عمل میکنند. این نهادهای فراگیر، با نفوذ گسترده خود در تمام لایههای جامعه، نقشی بیبدیل در تعیین مسیر تحولات فرهنگی و اجتماعی ایفا میکنند.
رسانهها با ارائه اطلاعات، تحلیلها و به نمایش گذاردن تصاویر مختلف از جامعه، به طور مستقیم و غیرمستقیم بر نگرشها، باورها و رفتارهای مردم تأثیر میگذارند. آنها قادرند با برجسته کردن برخی موضوعات و کمرنگ کردن برخی دیگر، اولویتهای جامعه را تغییر داده و هنجارهای جدیدی را ترویج دهند.
این قدرت شگرف در شکلدهی به افکار و رفتار افراد، میتواند الگوهای رفتاری را در جامعه تثبیت کرده یا تغییر دهد. نقش آموزشی رسانهها در انتقال هنجارها و قوانین اجتماعی نیز حائز اهمیت است. آنها از طریق تبیین قوانین و مقررات، میکوشند رفتارهای افراد را به سوی هنجارهای تعریف شده جامعه هدایت کنند.
این فرآیند میتواند به درونیسازی و پذیرش قلبی هنجارها توسط افراد جامعه منجر شود که خود گامی مهم در جهت ثبات و انسجام اجتماعی است. اما این تأثیرگذاری همواره مثبت نیست. رسانهها با انعکاس واقعیتهای اجتماعی، از جمله انحرافات و کجرویها، نقشی دوگانه ایفا میکنند.
مسئولیت سنگین رسانه در قبال جامعه
گرچه این انعکاس میتواند به آگاهیبخشی و پیشگیری از انحرافات کمک کند، اما بیان مکرر کجرویها ممکن است به عادیسازی و کاهش قبح آنها در جامعه بیانجامد. این امر نشاندهنده مسئولیت سنگین رسانهها در قبال جامعه است.
علاوه بر این، رسانهها با معرفی الگوهای رفتاری از طریق برنامههای مختلف، میتوانند بر سبک زندگی و ارزشهای جامعه تأثیر بگذارند. این تأثیرگذاری به ویژه در میان نسل جوان و نوجوان که در مرحله شکلگیری هویت قرار دارند نیز بسیار چشمگیر خواهد بود.
در عصر دیجیتال، با ظهور رسانههای اجتماعی و پلتفرمهای آنلاین، این تأثیرگذاری ابعاد جدیدی یافته است. اکنون، هر فرد میتواند به عنوان یک رسانه یا به تعبیری انسان رسانه، عمل کرده و در شکلگیری افکار عمومی و هنجارهای اجتماعی نقش داشته باشد. این امر، پیچیدگیهای جدیدی را در مطالعه تأثیر رسانه بر فرهنگ و جامعه ایجاد کرده است.
قدرت رسانهها در شکلدهی به فرهنگ و هنجارهای اجتماعی، مسئولیتی سنگین بر دوش آنها قرار میدهد. استفاده صحیح از این قدرت میتواند به ارتقای سطح فرهنگی جامعه و تقویت هنجارهای مثبت اجتماعی منجر شود، در حالی که سوء استفاده از آن میتواند پیامدهای منفی جدی نیز برای جامعه به همراه داشته باشد.
در پایان این نکته حائز اهمیت است که، درک عمیق این تأثیرگذاری و مدیریت صحیح آن، از ضروریات جوامع مدرن امروزی خواهد بود.
سلام
رسانه نقش مهمی داره اما نمیشه نقش مردم رو هم نادیده گرفت.
ممنون از مطلب خوبتون